Obecne rozwiązania prawne, odnoszące się wprost do dzierżawy gruntów rolnych, obejmują tylko trzy przepisy Kodeksu cywilnego (art. 704, 706 i 708 k.c.). Pozostałe zaś przepisy (regulujące dzierżawę rolniczą), to przepisy o najmie (przez art. 694 k.c.). Z definicji nie uwzględniają jednak one specyfiki działalności rolniczej i szczególnych ryzyk z nią związanych.
Czytaj więcej
Rolnicy rozliczą ministra z obietnic. Przed szefem resortu szereg spotkań
Ministerstwo podkreśla rolę dzierżawy, ale zaznacza, że wymaga ona uporządkowania
Tak ukształtowane stosunki dzierżawne, nacechowane są niepewnością co do trwałości dzierżawy. W szczególności obecne przepisy w bardzo niewielkim stopniu chronią interesy dzierżawcy. Najbardziej brakuje uregulowań dotyczących zakresu decyzji produkcyjnych na dzierżawiony gruncie, zasad rozliczania nakładów oraz ochrony dzierżawcy w przypadku zmian podmiotowych stosunku dzierżawnego (zarówno inter vivos jak i mortis causa). Nie bez znaczenia jest także dopuszczalność zawierania umów w formie ustnej. Stanowi to hamulec dla rozwoju gospodarstw rolnych działających w oparciu o umowę dzierżawy. W efekcie, gospodarstwa te nie mogą stanowić efektywnej podstawy modernizacji struktury rolnej – podkreśla ministerstwo.
Coraz większa popularność dzierżawy gruntów rolnych w
Jak wskazuje resort rolnictwa, popularność dzierżawy gruntów rolnych w Polsce rośnie (w związku z częstym brakiem ekonomicznego uzasadnienia sprzedaży ziemi). Jednak nadal jej rola w kształtowaniu struktury agrarnej jest znacznie słabsza niż w pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Upowszechnienie dzierżawy jako formy gospodarowania na cudzym gruncie, jest co do zasady zjawiskiem pozytywnym. Jest ono bowiem dowodem na zachodzące w polskim rolnictwie przemiany – a mianowicie na naturalne procesy koncentracji gruntów, wynikające z potrzeby racjonalizacji gospodarowania w gospodarstwach o bardzo niewielkich areałach – wskazujeresort.
Czytaj więcej
Kto i dla kogo ustala zasady dzierżawy państwowych gruntów?
Jak
wygląda struktura dzierżaw?
Obecnie struktura gospodarstw indywidualnych, pod względem formy władania nieruchomościami, wygląda w ten sposób, że na bazie:
- własnej ziemi zorganizowanych jest 71,7 % takich gospodarstw,
- własnej ziemi i dzierżawionej zorganizowanych jest 27,8 % takich gospodarstw,
- wyłącznie ziemi dzierżawionej zorganizowanych jest 0,5% takich gospodarstw.
Z dzierżawy korzystają rolnicy posiadający gospodarstwa o powierzchni 50 ha i więcej użytków rolnych. Aż 4 spośród nich, gospodaruje bowiem zarówno na ziemi własnej jak i dzierżawionej.
Tzw. dzierżawy prywatne zawierane są najczęściej przez rolników w formie ustnych umów, wśród których dominują kontrakty na stosunkowo krótkie okresy (1-5 lat). Jednocześnie, chociaż w ostatnich latach zaznaczała się tendencja do wydłużania czasu najmu, to i tak umowy dzierżawy zawierane na 10 i więcej lat należały do rzadkości. Na taki okres zawarta zastała tylko co dziesiąta umowa najmu.
Niezależnie od niedoskonałości prywatnego rynku dzierżaw wynikających z ich ustnego charakteru i niestabilnych warunków najmu, to lokalnie odgrywają one znaczącą rolę w procesach poprawy struktury obszarowej. Średni obszar gospodarstwa indywidualnego zorganizowanego na ziemi własnej i dzierżawionej, wynosił w 2020 roku 31,8 ha użytków rolnych, a posiadających tylko własną ziemię – 8,5 ha użytków rolnych.
Na poziomie lokalnym coraz wyraźniej zaznacza się prawidłowość, że silne ekonomicznie, towarowe gospodarstwa, przejmują całą dostępną ofertę dzierżaw od tych właścicieli gruntów, którzy utrzymują się głównie ze źródeł nierolniczych. Zatem pełniły one ważną rolę w procesach koncentracji w rolnictwie indywidualnym.
Read more
Minister nas lied, we demand his dismissal! Farmers have enough of the mess with leases of KOVR
The Law on agricultural leases – what will the ministry propose?
The draft law, prepared at the Ministry of Agriculture and Development of Village, regulates in particular:
a) method of concluding the contract (including its form),
b) rules for payment of rent,
c) rights and obligations of parties to the contract,
d) questions of legal subrogation,
e) method of termination of the contract.
The proposed provisions have been constructed in such a way, to fix (stabilize) the relationship of the lease, ensure its continuity, and also balance the position of the parties of the lease – informs resort.
The subject of the contract may be agricultural farms or agricultural real estate, with excluding agricultural real estate and farms entering into the Agricultural Property of the State Treasury. In according to the law, a agricultural lease contract must be in written form with date certain. It may include a protocol (constituting an attachment), which includes a description of the leased object (area, state at the time of transfer).
Distinguished are two types of leases:
- short-term (up to 5 years)
- long-term (more than 5 years – 30 years). Preferred are long-term contracts, for example, by allowing parties of such contract to after 10 years change the rate of rent.
The Act also regulates the terms and rules for payment of rent and gives the opportunity to modify (by such as. changing from non monetary rent to monetary, reducing the rent due to extraordinary circumstances or due to mandatory charges, which disturb the use of the lease).
Additionally the Act defines the rights and obligations of the parties, enhancing the position of the lessee but with protecting the rights of the lessor.
Rights of the lessor:
- the lessee may require the lessor to make inputs, without which the lessee may not use the subject of the lease;
- the lessor may also make with the consent of the lessor or the court (when such consent is absent), the expenditures necessary for increasing the lease.capacity production.
Rights of lessee:
- has the right to enter the subject of lease for the purpose of checking the performance of obligations by the lessor;
- has also the right to receive information about production plans of
the lessee.
The provisions of the Lease law also give the opportunity to change the lessee in 3 specified cases,
that is. when the lessee:
a) has reached retirement age,
(b) transfers his rights and bonds to his spouse or
siblingsand
(c)transfershisfarmtoa successorinundertheunderstandingofregulationsonagricultural insurance.
TheActalso regulatestheissuesofterminationofthelease agreement,settlementofchargesandgivesprioritytothelesseeforre-leaseof50%ofthelease object.
.
