Jak to się zaczęło, czyli jakie były początki firmy i gdzie jest Wyjątkowy Prezent dzisiaj?
Początki Emoti Group, czyli międzynarodowej grupy, którą tworzy Wyjątkowy Prezent, sięgają 2006 roku. Wtedy Linas Čeikus, pracujący wcześniej przez wiele lat w branży eventowej i tym samym mający rozległe kontakty z wieloma partnerami sprzedającymi usługi, otworzył na Litwie pierwszą firmę oferującą prezenty w formie przeżyć. Później w ramach grupy zaczęły powstawać kolejne. Obecnie funkcjonujemy w pięciu krajach: na Litwie i Łotwie, a także w Estonii, Finlandii i oczywiście Polsce. Ja sam dołączyłem do Wyjątkowego Prezentu w 2010 roku, kiedy ten działał niecałe trzy lata.
Co ciekawe, przed nawiązaniem współpracy z Linasem bardzo bliska była mi idea obdarowywania najbliższych właśnie „voucherami” – w tamtej chwili jeszcze w formie własnoręcznie narysowanych zaproszeń. Takie prezenty np. na wspólne przejazdy motocrossem wręczałem swoim przyjaciołom. Tak więc szybko znaleźliśmy wspólny język, a pomysły przełożyliśmy na rozwój biznesu.
W 2007 roku firma zatrudniała dosłownie kilka osób. 17 lat później w Wyjątkowym Prezencie pracuje przeszło 350 pracowników. Posiadamy ponad 80 własnych placówek zlokalizowanych w galeriach handlowych w całej Polsce. Mamy prężnie działający sklep online, który wciąż rozwijamy, a także cztery dodatkowe kanały dotarcia do klienta – retail zewnętrzny, B2B, sprzedaż telefoniczną i Voucheromaty. Działamy omnichannelowo, by jak najlepiej komunikować się z naszymi odbiorcami. Rozbudowujemy nasz marketing – w zeszłym roku pierwszy raz zrealizowaliśmy kampanię telewizyjną ze spotami. Widzimy, że przyjęta przez nas strategia przynosi rezultaty.
Po drodze towarzyszyło nam wiele wyzwań, etapów, które mierzę przekraczaniem liczby zatrudnionych pracowników czy obsługiwanych kanałów sprzedaży. W Wyjątkowym Prezencie nigdy nie było ani chwili spokoju – mam wrażenie, że co roku mówimy, że ostatnie 365 dni było najtrudniejsze lub najciekawsze pod względem rozwoju. I to jest właśnie niesamowite w tej firmie.
Jak zmienia się rynek i konsumenci? Co Państwa wyróżnia?
Konsumenci coraz bardziej utożsamiają się z ideą wręczania prezentów w formie przeżyć i także chętniej korzystają z voucherów. Na podstawie naszych badań mogę powiedzieć, że Polacy z roku na rok lepiej definiują nasz produkt, wiedzą czym jest i traktują go jako jeden z wyborów prezentowych. Wciąż jednak upominki materialne są pierwszym wyborem, więc w swoich działaniach nie tylko promujemy przeżycia, ale także wspomnienia, które pozostają z nami na zawsze.
Kilka lat od naszego powstania pojawiły się na rynku marki konkurencyjne. Dzięki wzrostowi świadomości klientów, co do takiego rodzaju produktu, możemy rozwijać się niezależnie od siebie. A potencjał ku temu jest ogromny, ponieważ z naszych obserwacji i analiz wynika, że branża może urosnąć pięciokrotnie, a nawet sześciokrotnie. Dzieje się tak, ponieważ w Polsce zwiększa się świadomość samej idei obdarowywania voucherami. My utrzymujemy pozycję lidera na rynku prezentów w formie przeżyć z ponad 30-procentowym udziałem. Intensywnie działamy na polach produktowym, marketingowym i finansowym. Na konkurencję patrzymy przez pryzmat zdrowej rywalizacji. Sukces innych to dla nas bodziec do własnego rozwoju, przyśpieszania i wyznaczania standardów.
Jeśli chodzi o wyróżniki, to na pewno dla klientów istotna jest wiarygodność i stabilność – Wyjątkowy Prezent jest najdłużej funkcjonującą firmą na rynku i możemy mówić o ponad milionie osób, które skorzystały z naszych Voucherów. To uwiarygadnia nas i utwierdza konsumentów w przekonaniu, że jesteśmy bezpiecznym wyborem, odpowiednio dobieramy partnerów i zapewniamy przy tym najwyższą jakość.
Jako pierwsza firma w branży w czasie COVID-19 wprowadziliśmy 3 lata ważności vouchera, ale co równie ważne, utrzymaliśmy tę gwarancję też po pandemii. To oznacza, że przez 36 miesięcy klient może skorzystać ze środków, które zostały przedpłacone na poczet zakupu Vouchera – przez rok gwarantujemy realizację wybranej usługi, dajemy możliwość wymiany na inną w danej cenie, a przez kolejne dwa lata umożliwiamy wybór dowolnego produktu z naszej oferty w posiadanej kwocie. To jest ogromna wartość, która nas odróżnia, ponieważ inne marki wróciły do prezentów ważnych przez 12 miesięcy. Mamy także największą dostępność produktów. Z ponad 80 placówkami jesteśmy również najbliżej klientów. Ci wciąż bardzo lubią do nas przyjść i porozmawiać z doradcą – osobiście odebrać produkt czy poradzić się w trakcie procesu zakupowego. Możemy pochwalić się także największą w Polsce bazą podmiotów, z którymi współpracujemy i dzięki którym dostarczamy usługi. Jako jedyni w branży prowadzimy na dużą skalę marki własne. Mamy ich 5 – Kolację w Ciemności, Shitty Dinner, Magiczną Kolację, Podwodną Kolację oraz Walk In The Sky. Jak więc widać wyróżników jest naprawdę wiele.
Które produkty na przestrzeni lat sprzedają się najlepiej, jakie zmiany zachodzą w czołówce? Czy są produkty, które “wypadły” z obiegu?
Na przestrzeni ostatnich 10 lat liczba ofert dostępnych w serwisie wzrosła z kilkuset do poziomu ponad 9500. Mówiąc o sprzedaży najłatwiej więc wskazywać na najpopularniejsze kategorie. Trzy pierwsze to gastronomia, beauty i SPA oraz powietrze, czyli np. skok ze spadochronem lub loty balonem. Dwie pierwsze są na pewno najbardziej przystępne i zrozumiałe, ponieważ Polacy już od lat przekazują sobie vouchery do restauracji czy na masaże. W ostatniej zaś mieszczą się usługi, które mogą być trudniejsze do znalezienia przez klientów lokalnie czy w Internecie. Wyjątkowy Prezent poprzez swoją platformę w jednym miejscu integruje wszystkich dostawców, dzięki czemu konsumenci szybciej odnajdują to, czego potrzebują.
Od lat numerem jeden wśród dostępnych przeżyć jest Kolacja w Ciemności, którą mamy w ofercie od 2014 roku. To koncept zagraniczny, który w zupełnie unikatowy sposób wprowadziliśmy na polski rynek. Polega na zjedzeniu posiłku w całkowitej ciemności, której nie jesteśmy w stanie doświadczyć w codziennym życiu. To powoduje, że zupełnie inaczej odbieramy nie tylko smaki, ale także przestrzeń wokół. Kolacja w Ciemności jest bardzo uniwersalnym przeżyciem, które cieszy się uznaniem w każdej grupie wiekowej i które realizujemy obecnie w 9 miastach w Polsce.
Oczywiście są produkty, które wypadają z oferty i zazwyczaj jest to związane z brakiem zainteresowania klientów taką formą spędzania czasu. Jako przykład mogę podać odchodzenie konsumentów od klasycznego paintballa, na rzecz wersji laserowej. Widząc tę i podobne zmiany trendów aktualizujemy ofertę na bieżąco, by odpowiadać na potrzeby odbiorców.
Punkty stacjonarne czy internet – który kanał preferują konsumenci?
Obydwa kanały są bardzo istotne, bo każdy z nich przyciąga nieco innego konsumenta. Nie można więc w naszym przypadku mówić o jednoznaczniej preferencji. Dlatego też dynamicznie działamy zarówno online, jak i offline.
Klienci przyzwyczajeni do zakupów stacjonarnych zawsze chętniej decydują się na odwiedzenie galerii handlowych. Nasze badania wskazują, że oczywiście część z nich kupuje także online, ale nie wszyscy.
Widzimy wzajemną, bardzo mocną relację tych dwóch kanałów sprzedaży i badamy, w jaki sposób konsumenci się w nich poruszają i przepływają między nimi. Należy jednak zauważyć, że grupa, która trzyma się danej formy zakupu, jest cały czas w miarę stała.
Wyjątkowy Prezent to także… marki własne. Proszę nam o nich opowiedzieć i zdradzić, jaka jest Państwa strategia odnośnie tych produktów?
Przygoda z markami własnymi zaczęła się w 2014 roku od wspomnianego projektu Kolacji w Ciemności. Pomysł, jaki znaliśmy za granicą jako restaurację w ciemności, przełożyliśmy na polskie realia i dodaliśmy szereg nowych elementów uatrakcyjniających wydarzenie.
Po pierwszym roku funkcjonowania kolacji wiedzieliśmy już, że to wielki sukces i zapragnęliśmy oferować kolejne, niedostępne dotychczas w kraju przeżycia. Projektów było bardzo wiele i część z nich funkcjonuje do dzisiaj z sukcesem jak chociażby zyskujący na popularności hit w postaci Shitty Dinner – komediowej kolacji, czy Walk in The Sky – ekstremalne schodzenie po fasadzie budynku.
Strategia związana z markami własnymi jest prosta. Celem jest projektowanie nowych marek oraz rozszerzanie obecnych o nowe lokalizacje, tak, aby część obrotów przez nie generowanych była coraz większa.
Tworząc produkty, wiemy, że mamy o wiele większą kontrolę nad najważniejszymi parametrami, czyli formą usługi, ceną i personalizacją produktu. Dzięki temu w odpowiedni sposób dopasowujemy ofertę do potrzeb i możliwości klienta. W tym momencie wszystkie nasze własne projekty generują około 15% sprzedaży Wyjątkowego Prezentu.
Zapytam jeszcze o konsumentów: ich wiek, skąd pochodzą i czy wracają po więcej przeżyć, może także dla siebie?
Mogę powiedzieć, że na przestrzeni lat nasze najważniejsze grupy docelowe nie uległy dużej zmianie. To przede wszystkim osoby w grupie wiekowej pomiędzy 25 a 40 lat, w której z wynikiem 70 proc. dominują kobiety. Panie zwykle lepiej pamiętają o okazjach, wcześniej przygotowują się do zakupu prezentów i mają większą skłonność do szukania ciekawych rozwiązań. Z kolei panowie częściej kupują impulsywnie i na ostatni moment. Nasi konsumenci to osoby otwarte na nowego rodzaju koncepcje produktowe.
W większości to przedstawiciele dużych ośrodków miejskich, na co wpływa nasza dostępność i możliwość realizacji usługi. To się jednak zmienia, ponieważ pracujemy wraz z zespołem rozwoju oferty nad docieraniem do mniejszych miejscowości. Naszym celem jest upowszechnienie prezentów w formie przeżyć, tak, by te były dostępne wszędzie i dla każdego.
Widzimy, wzrost zainteresowania voucherami wśród osób, które kupują je dla siebie i obecnie szacujemy, że jest to około 15-20% osób.
Niezależnie, czy dla siebie, czy dla bliskich, Polacy wracają po vouchery, a także coraz chętniej rekomendują taki zakup innym. Z roku na rok obserwujemy wzrost promotorów takich usług i spadek liczby krytyków.
Na jakie okazje klienci kupują prezenty? W których miesiącach jest największy popyt? Czy zdarza się, że prezenty pozostają niewykorzystane?
Z raportu zleconego przez Wyjątkowy Prezent wynika, że niemal 70 proc. wszystkich voucherów zostało otrzymanych, lub wręczonych z okazji urodzin, lub imienin.
Wchodząc w szczegóły, naturalne jest, że w naszej branży niezwykle istotna jest sezonowość. W naszym przypadku największy popyt na prezenty występuje w okolicach świąt Bożego Narodzenia. Grudzień to kluczowy miesiąc sprzedażowy, ponieważ co trzecia osoba otrzymująca voucher na przeżycie dostaje go pod choinkę lub na mikołajki.
Co ciekawe, drugim fundamentalnym miesiącem pod względem sprzedaży jest czerwiec. To czas związany z zakończeniem roku szkolnego, startem sezonu ślubnego i wieloma okazjami przypadającymi w tym okresie, jak np. Dzień Dziecka czy Dzień Ojca. To także moment, w którym można swobodnie korzystać z wielu typowo letnich kategorii, jak powietrze, woda czy motoryzacja.
Tak jak prezenty materialne np. książki odkładamy na półkę, tak samo zdarza się, że nie wykorzystujemy otrzymanych voucherów. Z naszej strony dbamy o minimalizowanie sytuacji niewykorzystywania voucherów, a także o to, by oferta była szeroka i produkty, które sprzedajemy, były dostępne jak najdłużej. Zależy nam, by klienci mogli faktycznie zrealizować swoją usługę lub w razie potrzeby, wymienić przeżycie na inne.
Handel musi być gotowy na zawirowania, takie jak wspomniana wcześniej pandemia. Jak przeszliście przez ten okres?
Nasza branża nie była w pierwszym rzędzie tych, które najbardziej ucierpiały z tytułu pandemii. Być może w pierwszej chwili może być to zaskakujące, bo wydaje się, że voucher na przeżycie nie jest produktem pierwszej potrzeby. Wyobraźmy sobie jednak, że idziemy świętować jakąkolwiek okazję bez prezentu. Tak się nie dzieje, ponieważ jest w nas zakorzeniona silna potrzeba obdarowania drugiej osoby. Z uwagi na trudności finansowe możemy zmniejszyć kwotę przeznaczoną na upominek, ale z podarunku zupełnie nie zrezygnujemy.
Choć pierwsze miesiące od pojawienia się COVID-19 rzeczywiście były dla nas dość mocno odczuwalne, szybko zaczęliśmy wracać do normalnej sprzedaży. Stało się tak m.in. dzięki wydłużeniu ważności voucherów i zapewnieniu klientów, że zakupione przeżycia na pewno zostaną zrealizowane. Rok 2021 był już dla nas czasem powrotu do dużych wzrostów i paradoksalnie można powiedzieć, że pandemia w tym pomogła. Po okresie izolacji dostrzegliśmy, jak ważne jest jakościowe spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi. Dotarło do nas, że warto dawać prezenty, które budują relacje i wspomnienia.
Teraz mierzymy się z inflacją. Czy jest to zauważalne?
Oczywiście, tak jak wszyscy Polacy, także Wyjątkowy Prezent mierzy się z inflacją i to na kilku poziomach, ponieważ istotne są dla nas zarówno relacje z klientem, jak i naszymi partnerami, których obecnie jest ponad 1600.
Wprowadzona przez nas ważność vouchera jest atrakcyjnym rozwiązaniem dla obu tych grup. Z jednej strony klient, kupując u nas przeżycie, ma pewność, że przez kolejne 12 miesięcy zrealizuje wykupioną usługę, nawet jeśli jej koszt w tym czasie wzrośnie. Z kolei zmiana vouchera na kartę podarunkową po roku od zakupu, ważna przez następne dwa lata chroni interesy naszego wykonawcy, który cały czas ponosi koszty swojej działalności i jest zmuszony co jakiś czas do podnoszenia swoich cen.
Proszę zdradzić najbliższe plany firmy.
Niezmiennie zależy nam na utrzymaniu pozycji lidera i dalszy rozwój szczególnie w kanale retailu zewnętrznego. Wiemy, że ten obszar daje ogromne możliwości do wzrostu i pozwala na jeszcze szersze dotarcie z naszymi produktami do Polaków. Choć z roku na rok nasz serwis online rośnie dwucyfrowo w ujęciu procentowym, to szykujemy także duże zmiany na tym polu. Planujemy również kolejne marki własne. Nie mogę zdradzać szczegółów, ale mamy zamiar w tym roku lub na początku przyszłego wdrożyć w życie pomysły, których w Polsce jeszcze nie ma. Mamy jeszcze wiele do zrobienia. Perspektywa wzrostu dla całego rynku jest bardzo optymistyczna, więc jestem przekonany, że nasze plany wcielimy w życie.