- Europa Środkowo-Wschodnia szybko zmniejsza różnicę w dochodach gospodarstw domowych względem Europy Zachodniej, ponieważ wzrost płac przewyższa inflację. Silny realny wzrost płac napędza prywatną konsumpcję, a sprzedaż detaliczna w CEE po pandemii wyraźnie odbiła i utrzymuje trend wzrostowy.
- Silny wzrost sprzedaży detalicznej w Europie Środkowo-Wschodniej szczególnie sprzyja centrom handlowym. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne na rynkach CEE w ciągu ostatnich 30 lat były wspierane ogromnymi funduszami pochodzącymi z UE, które w dużej mierze trafiały do centrów handlowych.
- Duże, nowoczesne centra handlowe w regionie stały się głównymi miejscami sprzedaży detalicznej i miejskimi ośrodkami społecznymi na tych rynkach, a ich udział w całkowitym wolumenie handlu detalicznego często przekracza 50%.
Europa Środkowo-Wschodnia dogania Zachód. Handel to widzi
Wzrost PKB w Europie Środkowo-Wschodniej przewyższa Europę Zachodnią, wynosząc średnio od 1,8% rocznie w Czechach do 3,2% w Rumunii i 3,3% w Polsce w latach 2012-2023 w porównaniu z 1,3% dla 27 krajów Unii Europejskiej w tym samym okresie. Przewiduje się, że lepsze wyniki gospodarcze w Europie Środkowo-Wschodniej utrzymają się w nadchodzących latach, a PKB na rynkach, na których działa NEPI Rockcastle, wzrośnie o 3,16% w 2025 r., w porównaniu do 1,5% w strefie euro.
Konsumenci na głównych rynkach Europy Zachodniej pozostają ostrożni w kwestii wydatków i planują je ograniczyć. Sprzedaż detaliczna we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii od dwóch lat wykazuje tendencję ujemną, podczas gdy Hiszpania odnotowuje niewielki wzrost.
Niższe koszty operacyjne i strukturalnie wyższe marże, w połączeniu z lokalną dominacją rynkową najlepszych centrów handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej, sprawiają, że są one szczególnie atrakcyjne dla handlu detalicznego, operatorów gastronomicznych i firm z branży rozrywkowej. Dotyczy to także mniejszych miast i mniej rozwiniętych gospodarczo lokalizacji, które zwykle nie są brane pod uwagę przez międzynarodowe podmioty na rynkach Europy Zachodniej.
W porównaniu z Europą Środkowo-Wschodnią, krajobraz handlu detalicznego w Europie Zachodniej jest przesycony i rozdrobniony. Główne ulice handlowe zmagają się z wieloletnią konkurencją ze strony e-commerce, ograniczeniem finansowania, rosnącymi kosztami operacyjnymi, skutkami pandemii Covid oraz modelowi pracy zdalnej, które znacząco wpłynęły na spadek liczby odwiedzających. Mniejsze centra handlowe, w mniej zamożnych lokalizacjach, z gorszą infrastrukturą komunikacyjną mają trudności z utrzymaniem swojej atrakcyjności. Czynsze za wynajem w prestiżowych lokalizacjach na głównych ulicach i w centrach handlowych spadły średnio o 14% od szczytowego poziomu w 2019 roku.
Czytaj więcej
Podatek od nieruchomości. Centra handlowe zapłacą więcej?
Rozwój powierzchni handlowych w Europie Zachodniej osiągnął historycznie niski poziom. Wzrost powierzchni handlowej w centrach handlowych zatrzymał się na poziomie +0,4% i zaczyna spadać w krajach takich jak Niemcy, Hiszpania i Włochy. Wzrost kosztów budowy oraz rygorystyczne przepisy środowiskowe prawdopodobnie przedłużą ten trend. Ograniczona liczba nowych projektów spowoduje zwiększenie konkurencji wśród najemców o dostęp do wysokiej jakości powierzchni handlowych.
W ciągu pierwszych 9 miesięcy 2024 roku NEPI Rockcastle podpisało 904 nowe umowy najmu oraz odnowy kontraktów, obejmujące około 200 000 mkw. powierzchni najmu brutto (GLA), z czego 35% stanowiły nowe umowy. Międzynarodowe marki odpowiadały za 68% nowo wynajętej powierzchni.
Wyniki NEPI Rockcastle
NEPI Rockcastle osiągnęło 12,3% wzrost zysku operacyjnego netto do 411 mln euro w pierwszych dziewięciu miesiącach 2024 r. w porównaniu z tym samym okresem 2023 r. Sprzedaż najemców wzrosła o 9,0% w porównaniu z tym samym okresem rok temu (LFL – Like for Like z wyłączeniem hipermarketów), zgodnie z trendem widocznym w połowie roku. Odwiedzalność wzrosła o 1,4% (LFL), podczas gdy średnia wielkość koszyka wzrosła o 8,3%, pomimo znacznego spadku inflacji od 2023 roku.
Najnowsze wyniki biznesowe NEPI Rockcastle zdecydowanie potwierdzają naszą tezę inwestycyjną, że nieruchomości handlowe na rynkach Europy Środkowo-Wschodniej oferują znaczny potencjał dalszego wzrostu, przewyższający ten dostępny w Europie Zachodniej. Konsumenci w krajach takich, jak Polska czy Rumunia są coraz bardziej pewni dochodów swoich gospodarstw domowych, co wyraźnie widać w ich podejściu do wydatków oraz obrotach w naszych centrach handlowych. NEPI Rockcastle ma unikalną pozycję w ośmiu krajach Europy Środkowo-Wschodniej, co pozwala naszym inwestorom i najemcom wykorzystać ten trend. Obserwujemy silny popyt na powierzchnie ze strony międzynarodowych i regionalnych marek, które chcą rozszerzyć swoją obecność w regionie, co znalazło odzwierciedlenie w czynszach oraz wyższym dochodzie operacyjnym netto, o czym informowaliśmy w naszych najnowszych wynikach finansowych za trzeci kwartał – podkreśla Marek Noetzel, COO NEPI Rockcastle.
NEPI Rockcastle jest trzecią co do wielkości spółką notowaną na giełdzie nieruchomości handlowych w Europie pod względem wielkości portfela i największym właścicielem i operatorem centrów handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Portfel firmy o wartości 7,4 mld euro obejmuje 56 nieruchomości handlowych w ośmiu krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Raport spółki: „Nowa Europa: Przyszłość rozwoju handlu detalicznego w Europie Środkowo-Wschodniej” został opublikowany podczas targów MAPIC, które odbyły się w Cannes we Francji w dniach 26-28 listopada.
