- Unia Europejska wprowadza nowe regulacje dotyczące produktów związanych z wylesianiem, aby walczyć ze zmianami klimatu i utratą różnorodności biologicznej.
- Przepisy mają zagwarantować, że towary sprzedawane w UE – takie jak kawa, kakao, olej palmowy czy drewno – nie pochodzą z terenów poddanych wylesianiu.
- Termin wdrożenia tych zasad został jednak przesunięty o rok, dając firmom więcej czasu na dostosowanie się do nowych wymogów.
W odpowiedzi na obawy zgłaszane przez państwa członkowskie, firmy i organizacje spoza UE, Parlament Europejski zdecydował się przesunąć datę rozpoczęcia stosowania przepisów o jeden rok. Duzi operatorzy i handlowcy będą musieli przestrzegać nowych regulacji od 30 grudnia 2025 roku, natomiast mikro- i małe przedsiębiorstwa otrzymały czas do 30 czerwca 2026 roku.
Konsumpcja w UE jest przyczyną około 10% globalnego wylesiania
Decyzję zatwierdzono na posiedzeniu plenarnym w październiku 2024 roku stosunkiem głosów 371 do 240, przy 30 wstrzymujących się. Komisja Europejska uznała, że dodatkowy czas pozwoli operatorom na całym świecie płynnie wdrożyć przepisy, jednocześnie nie podważając celów rozporządzenia.
Wśród zatwierdzonych poprawek znalazło się utworzenie nowej kategorii krajów określanych jako „bez ryzyka” wylesiania. Kraje te, charakteryzujące się stabilnym lub rosnącym obszarem leśnym, będą podlegały mniej rygorystycznym wymogom. Komisja Europejska ma opracować system analizy porównawczej dla krajów do 30 czerwca 2025 roku, aby lepiej oceniać poziom ryzyka wylesiania.
Kontekst i znaczenie przepisów
Według danych FAO, od 1990 do 2020 roku na świecie utracono 420 milionów hektarów lasów – obszar większy niż cała Unia Europejska. Produkty konsumpcyjne w UE odpowiadają za około 10% globalnego wylesiania, głównie z powodu upraw oleju palmowego i soi.
Rozporządzenie, przyjęte przez Parlament Europejski 19 kwietnia 2023 roku, ma zapobiegać wylesianiu związanym z konsumpcją produktów takich jak:
- hodowla bydła,
- kakao, kawa, olej palmowy, soja, drewno, guma,
- węgiel drzewny i papier drukowany.
Regulacje, które weszły w życie 29 czerwca 2023 roku, miały być stosowane od 30 grudnia 2024 roku. Dzięki przesunięciu terminu na rok 2025, firmy zyskają dodatkowy czas na wdrożenie wymaganych zmian.
Przepisy zostaną teraz skierowane do komisji parlamentarnej, gdzie odbędą się negocjacje międzyinstytucjonalne. Aby zmiany weszły w życie, ostateczny tekst musi zostać zatwierdzony zarówno przez Radę UE, jak i Parlament Europejski, a następnie opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE.
